Pèd-de-cat
Antennaria dioica
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Uei-de-chin, Pèd-de-gat, Pèd-de-chat, Iue-de-chin, Courentìna.
Noms en français : Antennaire dioïque, Pied-de-chat dioïque.
Descripcioun :Lou pèd-de-cat es uno planto di proun pelouso, emé de pèd mascle e femello dessepara. Li proumié se recounèisson à sis estamimo jauno au contro di segound que ié vesèn lis estigmato blanc (fotò). I'agrado li prado roucaiouso d'auto mountagno.
Usanço :Emé lou-pèd-de-cat s'adoubo la tisano contro la brounchito, fai parti di cinq planto contro lou tussi (emé l'erbo-de-la-pato, la rousello, la mauvo, lou bouioun-blanc). La recordo èi limitado à un centenau de brout (èi deja forço) e fau leissa sus cado planto quàuqui flour pèr que posque faire si grano.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Antennaria
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Mai à avoust
Liò : Tepiero seco
- Pasquié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Antennaria dioica (L.) Gaertn., 1791
(= Gnaphalium dioicum L., 1753 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753